Việc này thật khó phải không? Bởi vì khi mình trao, mình dễ có cảm giác bị mất đi một điều gì đó. Và khi mất đi một điều gì đó, phản ứng tự nhiên của con người là đòi hỏi sự bù đắp. Và vì thế, ta bắt đầu có kỳ vọng. Và vì thế, ta dễ đau khổ khi kỳ vọng đó không được đáp ứng.
Món quà ta tặng có thể hữu hình và cũng có thể là tinh thần. VD: Trong phim Sex Education, Ruby nói với Otis rằng cô yêu cậu ấy. Nhưng rồi Otis chỉ trả lời là ‘that’s nice’ (Tuyệt đấy). Và sau đó, Ruby đã rất tổn thương.
Vậy làm như thế nào để chúng ta có thể trao đi mà không kỳ vọng đây?
Đó là khi mình ‘bước đi như một dòng sông’ (*). Khi đó, món quà nếu có sẽ đến từ dòng sông chứ không đến từ chúng ta.
Đơn giản như là việc thở chẳng hạn. Một cái cây tạo ra không khí trong lành nhưng cây có kỳ vọng gì từ món quà đó không? Tất nhiên là không vì đơn giản là với cây thì đó chỉ là chuyện hít ra thở vào.
Một con gấu ăn hoa quả cũng là đang giải cứu thế giới. Bởi vì nó sẽ đi gieo hạt ở khắp nơi trong rừng mà chẳng hay biết. Và từ đó, sự sống được tiếp nối, chăm sóc cho gấu và cả muôn loài nữa.
Nếu chúng ta có thể làm một việc gì đó theo cách tương tự như thế thì món quà sẽ được trao đi và nhận về ngay tại thời điểm tặng. Và món quà đến ở khoảnh khắc ấy cũng sẽ tự nhiên như hơi thở vậy.
Và ta đâu có bao giờ đòi hỏi ai đó phải bù đắp cho việc mình đang thở phải không?
———
(*) Một câu nói của thiền sư Thích Nhất Hạnh.